Komentarz edytorski

Lista przypisów redakcyjnych

De electione, coronatione et fuga Galli , komentarz nr 1	De electione, coronatione et fuga Galli jest satyrą Kochanowskiego wymierzoną w Henryka Walezego po jego haniebnej ucieczce z Polski, a skomponowaną najpewniej końcem 1574 r. Utwór nie był drukowany za życia poety; wydobyto go z odpisu dopiero w XIX wieku (ostatnie wydanie wg G. E. Saengera, Dwie pietierburgskija rukopisy łatinskich stichotworienij Jana Kochanowskiego, „Zapiski Impieratorskoj Akadiemii Nauk”, Seria VIII, t. 7, z. 1, Petersburg 1905, s. 6–8). Całość utrzymana jest w tonie bajki politycznej (inaczej niż w Gallo crocitanti będącym inwektywą zbliżoną do paszkwilu), opowiadającej o kogucie (gra wieloznacznością słowa gallus ‘kogut’, ‘Francuz’, ‘rzezaniec-kapłon’) obranym królem Sarmatów, który potrafił zaoferować swoim poddanym jedynie żałosne pianie; kiedy został wyśmiany, postanowił salwować się ucieczką. Wiadomo, iż jednym z pierwszych czytelników tego wiersza był Mikołaj Firlej, któremu Kochanowski tekst przesłał osobiście. [AG]
De electione, coronatione et fuga Galli , komentarz nr 2	non est fabula – zapewne trawestacja rzymskiego powiedzenia Oktawiana Augusta, które notuje Swetoniusz: „Plaudite, cives! Acta est fabula”. [AG]
De electione, coronatione et fuga Galli , komentarz nr 3	Pannoniis oris – Panonia, w czasach starożytnego Rzymu teren na prawym brzegu Dunaju, obszar dzisiejszych Węgier, wschodniej Austrii i Słowenii. [AG]
De electione, coronatione et fuga Galli , komentarz nr 4	Sidonio ostro – purpura sydońska (Sydon, miasto w Libanie, na północ od Tyru) uchodziła już w starożytności za oznakę najwyższego bogactwa i przepychu. [AG]
De electione, coronatione et fuga Galli , komentarz nr 5	machaera – machera, broń o krótkiej, esowato wygiętej jednosiecznej głowni w formie stylizowanej głowy ptaka (orła lub flaminga), albo też lwa. [AG]
De electione, coronatione et fuga Galli , komentarz nr 6	amice Firlej -Mikołaj Firlej (zm. 1601), wojewoda krakowski, syn Jana Firleja, wojewody lubelskiego; wieloletni przyjaciel Kochanowskiego i adresat paru jego wierszy. [AG]
De electione, coronatione et fuga Galli , komentarz nr 7	quod rigida accidit sub Arcto – por. Ov. Tr. III 10, 11. [AG]
De electione, coronatione et fuga Galli , komentarz nr 8	por. Catull. Epithalamium Thetidis et Pelei LXIV, 271–274. [AG]
De electione, coronatione et fuga Galli , komentarz nr 9	tenere rhonchos (...) Marticolas – por. F. Kallimach, Ep. I, 45, 2 Ad Iulium Pomponium. W starożytnym Rzymie mianem Marticolae określano czcicieli Marsa. [AG]
De electione, coronatione et fuga Galli , komentarz nr 10	Quirites minas – Kwiryci, nazwa obywateli-cywilów rzymskich. [AG]
De electione, coronatione et fuga Galli , komentarz nr 11	por. Cic. De orat. III 47. [AG]