Mikołaj z Błonia ok. 1400 - po 1448
Mikołaj z Błonia (zwany Pszczółką) – kanonista, kaznodzieja, doktor dekeretów z I poł. XV wieku. Pochodził z Błonia pod Warszawą, był synem Falisława. W 1414 roku wstapił na Uniwersytet Krakowski, w 1421 został mistrzem. W czasie studiów uczył się w między innymi u wybitnych kaznodziejów Stanisława ze Skarbimierza i Franciszka z Brzegu. Nastepnie odbył studia prawnicze i został doktorem dekretów. W latach 1422-1427 był kapelanem i kaznodzieją królewskim. Pracował również w kancelarii nadwornej, otrzymał także probostwo w Charłupii Mniejszej w archidiecezji gnieźnieńskiej. Dzięki współpracy z biskupem Stanisławem Ciołkiem w 1428 roku został kapelanem w Poznaniu. W 1430 roku otrzymał prebendę w Czersku, nie rezygnując ze służby u biskupa Ciołka. 1437 roku Mikołaj z Błonia przeniósł się na Mazowsze i był kanonikiem w Płocku i Warszawie. Zmarł przed 1448 r.
Do najważniejszych dzieł Mikołaja z Błonia należy cieszący się dużą popularnością traktat „Tractatus sacerdotalis de sacramentiis”, który powstał w 1430 roku z polecenia biskupa Ciołka, oraz zbior kazań Sermones venerabilis magistri Nicolai de Bloni deretorum doctoris, capellani episcopi Posnaniensis valde deservientes populo sed et clero utqumque doctor eos digne legenti predicandi aut audienti de tempore et de sanctis. Trudno ustalić dokładną datę powstania zbioru kazań. Inkunabuł pochodzi z 1498 roku i dzieli się na 2 cześci.
W pierwszej znajdują się kazania de tempore (131), w drugiej zaś 51 kazań na dni, na które przypada wspomnienie świętych (de sanctis). Kazania te mają charakter homiletyczny, napisane są przystepnym stylem, inkrustowane licznymi egzemplami z antycznych, patrystycznych i średniowiecznych źródeł. Każde kazanie zbudowane jest według tego samego schematu. Zaczyna się cytatem z Pisma Świętego, po którym nastepują słowa wstępu oraz 3 części (membra), rozwijające główne idee, które zostały zarysowane we wstępie. Kazanie kończy podsumowanie i doksologia. Łącznie zbiór liczy 182 kazania.
Lidia Iwicka